⏰Sáng ngày 9/12/2022, Khoa HSCC&CĐ tiếp nhận trường hợp Bệnh nhân nam 51 tuổi nhập viện vì: Tê bì chân tay, tê lưỡi, đau bụng sau ăn cháo ấu tẩu. Sau 5 phút Bệnh nhân xuất hiện rung thất, truỵ mạch.
✅Bệnh nhân nhanh chóng được khám và chẩn đoán: Ngộ độc ấu tẩu. Ngay sau đó bệnh nhân được cấp cứu theo phác đồ. Sau 24h điều trị, hiện tại tình trạng sức khỏe của bệnh nhân đã ổn định.
❇️Củ ấu tàu, (hay còn gọi là củ ấu tẩu), là rễ củ của cây Ô đầu, được xếp vào danh sách thuốc độc bảng A, nhưng cũng là một vị thuốc quý đứng thứ 4 trong “tứ đại danh dược” (sâm, nhung, quế, phụ) sau khi được bào chế cẩn thận.Theo đông y, củ ấu tàu thường được dùng làm rượu thuốc để xoa bóp chữa các chứng đau, tê, nhức, mỏi. Tuy nhiên, trong thành phần của nó chứa aconitin là một chất rất độc, một số người lại mang uống nên bị ngộ độc.
❇️Ngộ độc Aconitin của ô đầu chủ yếu do uống quá liều thuốc nam, thuốc bắc có củ ấu tàu, uống nhầm thuốc dùng xoa bóp ngoài da để điều trị giảm đau do viêm dây thần kinh và bệnh thấp khớp hoặc ăn phải rễ cây này. Ngộ độc củ ấu tàu còn do ăn cháo khi chế biến không đúng cách.
❇️Triệu chứng:
👉Triệu chứng đầu tiên: tê miệng và lưỡi, tê cóng đầu chi, sau vài giờ tăng tiết đờm dãi, buồn nôn, nôn, ỉa chảy, khó thở. Co giật, mất tri giác, hạ thân nhiệt có thể xảy ra. Triệu chứng đặc trưng làm mất cảm giác toàn cơ thể và rối loạn tim mạch.
👉Rối loạn tim mạch: Rối loạn dẫn truyền, nhịp tim nhanh, xuất hiện loạn nhịp tim đa dạng, đa hình thái: nhịp chậm, block nhĩ thất các cấp độ, ngoại tâm thu (NTT) nhĩ, NTT thất nhịp đôi, nhịp nhanh thất, xoắn đỉnh….
👉Tử vong thường xảy ra sau 6 giờ kể từ khi Aconitin thâm nhập vào cơ thể. Nguyên nhân tử vong là do loạn nhịp tim, co cứng cơ tim và liệt trung khu hô hấp.
👉Nếu sau 24 giờ ,tiên lượng thường là tốt vì khi đó độc tố bị chuyển hóa và thải ra ngoài
❎Vì củ ấu tẩu rất độc nên người dân tuyệt đối không tự ý sử dụng. Khi dùng các chế phẩm thuốc có thành phần là củ ấu tàu phải hết sức thận trọng và theo đúng hướng dẫn của thầy thuốc có kinh nghiệm. Không tự chế biến củ ấu tàu làm thức ăn nếu không biết cách chế biến để loại bỏ độc tố. Tuyệt đối không được uống rượu ngâm củ ấu tàu, sẽ bị ngộ độc dẫn đến tử vong; Các loại rượu ngâm ấu tàu dùng để xoa bóp phải dán nhãn rõ ràng, cất giữ nơi an toàn, xa tầm tay trẻ em và để tránh nhầm lẫn khi sử dụng.
✅ KHUYẾN CÁO: Đến ngay các cơ sở y tế để khám và điều trị ngay khi thấy có các biểu hiện trên sau khi sử dụng các chế phẩm của củ ấu tẩu.